#335 - Polska

 

Kraj	Polska
Stolica	Warszawa
Waluta	Złoty (PLN) 1złoty = 100groszy
Rok wydania	28.12.1984
Wartość	20,00zł
Opis	Znaczek przedstawia cerkiew prawosławną w Warszawie z 1868 roku.

Sobór metropolitalny Świętej Równej Apostołom Marii Magdaleny – cerkiew prawosławna przy alei „Solidarności” 52 w Warszawie, wzniesiona w II połowie XIX w., na potrzeby rosnącej społeczności rosyjskiej osiedlającej się w rejonie dzisiejszej Pragi-Północ, a także w celu utrwalenia obecności architektury rosyjskiej w zabudowie Warszawy poprzez wzniesienie kolejnego obiektu w stylu bizantyjsko-rosyjskim w ważnym punkcie miasta. Po akcji rewindykacji cerkwi prawosławnych w II RP stała się jedną z dwóch wolno stojących prawosławnych świątyń w Warszawie, które nie zostały zniszczone lub zaadaptowane na inne cele. Status soboru metropolitalnego posiada od 1921. Jest główną cerkwią Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, co oznacza, iż sprawują w niej nabożeństwa metropolici warszawscy i całej Polski (od 1998 r. metropolita Sawa). Sobór jest jednocześnie katedrą diecezji warszawsko-bielskiej oraz siedzibą parafii św. Marii Magdaleny (w dekanacie Warszawa). Świątynia została wpisana do rejestru zabytków 1 lipca 1965 pod nr 741.

Budynek powstał na planie krzyża greckiego, jest orientowany, nakryty czterospadowym dachem. Cerkiew posiada pięć cebulastych kopuł z krzyżami prawosławnymi, położonych na ośmiobocznych bębnach. Boczne bębny pełnią równocześnie funkcję dzwonnicy z dziesięcioma dzwonami odlanymi w Westfalii. Wszystkie okna w budynku są półkoliste, ozdobnie obramowane motywami kolumn oraz motywami roślinnymi. Ponadto bębny, poniżej poziomu dachu, zdobione są rzędami oślich łuków. Pierwotnie na zachodniej ścianie cerkwi, w tondzie, znajdowała się kompozycja Winogradowa przedstawiająca Chrystusa Pantokratora w otoczeniu świętych Cyryla i Metodego. Ten sam artysta namalował w tondzie na ścianie wschodniej Orantę ze świętymi Antonim i Teodozjuszem Pieczerskimi, na ścianie północnej wizerunek Bogurodzicy oparty na Kazańskiej Ikonie Matki Bożej, postacie męczennic św. Katarzyny i św. Aleksandry, zaś na południowej – świętych Heleny i Olgi. Wszystkie wymienione wizerunki uległy stopniowej degradacji i nie zachowały się do dnia dzisiejszego.

Główne wejście do cerkwi zlokalizowano od zachodu i zamknięto półkolistym portykiem z podwójnymi półkolumnami położonymi na cokołach. Ponad portykiem wykuto biforalne okno z ozdobnym obramowaniem, poniżej którego znajdują się trzy puste już tonda. Cała fasada zachodnia powtarza kształt portyku. Wejście do dolnej cerkwi, położonej poniżej poziomu cerkwi głównej, znajduje się od strony południowej. Od wschodu cerkiew posiada absydę z rzędem półkolistych okien. W jej wnęce znajduje się wizerunek patronki cerkwi.

Kamień węgielny pod budowę cerkwi został położony 14 czerwca 1867.