#269 - Gwinea Bissau

Kraj	Gwinea Bissau
Stolica	Bissau
Waluta	frank CFA (XOF) 1 frank = 100 centymów
Rok wydania	15.01.1983
Wartość	10p
Opis	Znaczek został wydany z okazji 200. rocznicy pierwszego lotu balonem.

Pierwszy lot balonu miał miejsce 5 czerwca 1783r w Annoney we Francji

Twórcami tego bezzałogowego balonu na ogrzane powietrze o nazwie Ad Astra, wykonanego z papieru, byli dwaj bracia, z zawodu papiernicy Joseph i Jacques Mongolfier (o nich napiszę następnym razem).

27 sierpnia 1783r na Polach Marsowych w Paryżu wzniósł się balon wypełniony wodorem, zbudowany przez francuskiego uczonego Jacquesa Charlesa.

 W tym samym roku przeprowadzono dwie próby lotów balonowych, w których wykorzystano 2 sposoby na uzyskanie siły nośnej.

19 września 1783r. nastąpił pierwszy "załogowy" lot Bracia Mongolfier.  Zbudowali balon na ogrzane powietrze na pokładzie którego znalazły się owca, kogut i kaczka. Tym doświadczeniem próbowano ustalić jaki wpływ na żywe organizmy będzie miała podróż powietrzna. Po tej próbie rozpoczęto przygotowania do lotu z udziałem ludzi.

15 października Joan Francois Pilatre de Rozier wzniósł się balonem na uwięzi na wysokość 26 metrów. Powodzenie tych doświadczeń zadecydowało o tym, że bracia Mongolfier przygotowali balon o pojemności 2000 m³, który mógł unieść dwie osoby.

21 listopada odbył się pierwszy w historii lot wolny balonu na pokładzie którego znaleźli się Joan Francoise Pilatre de Rozier i Francois Laurent d'Arlandes. W grudniu profesor Charles wykonał lot zbudowanym przez siebie balonem gazowym wypełnionym wodorem.

Ciekawe jest to, że konstrukcja balonu Charlesa stała się pierwowzorem balonów gazowych i stworzyła pewien kanon, według którego budowano balony tego typu przez następne dwa wieki.

Takie były właśnie początki. Latanie przyciągało jak magnes, w wielu krajach powstawały bardziej lub mniej udane konstrukcje, dokonywano coraz dłuższych i wyższych przelotów, zaczęto bić pierwsze rekordy. W czasie próby przelotu nad kanałem La Manche zginął Pilatre de Rozier. Był on pierwszym człowiekiem, który wniósł się w powietrze i jednocześnie pierwszą śmiertelną ofiarą lotnictwa.

Z czasem konstrukcje stawały się coraz lepsze i bezpieczniejsze. Latanie zaczęło być przyjemnością a nie ryzykiem. 

Polska była jednym z pierwszych państw, w których rozpoczęto samodzielne eksperymenty w tej dziedzinie. Pod względem liczby i jakości doświadczeń z balonami Polska w XVIII wieku znalazła się zaraz po Francji na drugim miejscu.

Już 17 stycznia 1784 w Krakowie, w dzielnicy Wesoła, rozpoczęły się udane eksperymenty ze wzlotem balonu. Inicjatorami byli krakowscy uczeni: Jan Śniadecki, Jan Jaśkiewicz, Franciszek Scheidt i Jan Szaster. Balon, mający niespełna 1 m średnicy, został napełniony wodorem.

Utrzymywany na linie, wzniósł się na wysokość ok. 180 m i pozostawał w powietrzu ok. 3 minut. Przeniesiony następnie do wysokiej sali, utrzymywał się pod jej sufitem ok. 1 godziny. Próba odbyła się w obecności króla Stanisława Augusta Poniatowskiego i licznych widzów. Kolejne doświadczenie przeprowadził Okraszewski nad brzegiem Wisły 6 marca 1784.

Przy wystrzałach z dział balon, utrzymywany na linach, wzbijał się w powietrze dwukrotnie. Po raz trzeci zaś wzleciał bez uwięzi, kierując się w stronę Kobyłki. Po 22 min stracono go z oczu. Spadł, jak się później okazało, w pobliżu Słupna koło Radzymina, w odległości ponad 20 km od miejsca startu. W tym samym miesiącu w Krakowie ponownie dokonano prób z balonem papierowym, wypełnionym gorącym powietrzem.

1 kwietnia 1784 balon w kształcie połączonych podstawami piramid wzniósł się na wysokość ok. 4700 m i utrzymywał się w powietrzu przez 33 min.

Następnie 12 lutego wypuszczono w przestrzeń powietrzną balon w Warszawie. Dokonał tego nadworny chemik i mineralog królewski Stanisław Okraszewski (1744–1824). W tym samym miesiącu podobne próby odbyły się we Lwowie.

Pierwszy w Polsce lot balonu załogowego odbył się zaś 10 maja 1789.

Z ogrodu Foksal w Warszawie, w obecności króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, wystartował aerostat pilotowany przez Francuza Jeana Pierre’a Blancharda (1753–1809), który wzniósł się na wysokość 2 km, a po 45 minutach wylądował w Białołęce. Francuz ponownie wzleciał podczas pobytu w Warszawie dnia 14 maja 1790 roku. W locie tym brał udział również podróżnik oraz pisarz znany z powieści Rękopis znaleziony w Saragossie - Jan Potocki. Został on pierwszym w historii polskim aeronautą, który wzniósł się w powietrze.

Lotów balonem w Warszawie oraz Wilnie dokonywał również polski pionier awiacji rumuńskiego pochodzenia Jordaki Kuparentko (1784-1844).

W 1806 podczas lotu balonem sklejonym z afiszy cyrkowych uniknął śmierci wyskakując na spadochronie z palącego się aerostatu.

Jest uznawany za pierwszego człowieka na świecie, który przeżył katastrofę lotniczą wykorzystując ten wynalazek.

Od 1906 do I wojny światowej, następnie w okresie międzywojennym oraz ponownie od 1983 są rozgrywane najbardziej prestiżowe w sporcie balonowym zawody o Puchar Gordona Bennetta.