#0076 Czechosłowacja

Kraj	Czechosłowacja
Stolica	Praga
Waluta	Korona czechosłowacka 1 korona = 100 halerzy
Rok wydania	20.05.1991
Wartość	8 Kc
Opis	Znaczek został wydany z okazji 30. rocznicy Traktatu Antarktyczny. Na znaczku widnieje mapa Antarktydy, flaga Czechosłowacji oraz pingwin maskowy (Pygoscelis antarcticus)
Tłumaczenie

Czechosłowacja - (czes. Československo, słow. Česko-Slovensko lub Československo) – państwo w Europie Środkowej istniejące w latach 1918–1938 i 1945–1992.

W skład kraju, po podpisaniu trzech traktatów pokojowych, weszły ziemie byłych cesarstw austro-węgierskiego i niemieckiego. 50 proc. stanowiła w nim ludność czeska, 18 proc. słowacka a aż 24 proc. - niemiecka. Ta ostatnia stała się pretekstem do zajęcia części Czechosłowacji (tzw. Kraj Sudecki) jesienią 1938 r., po układzie monachijskim.

Okrojone państwo istniało do marca 1939 r., kiedy podzielone zostało na satelicką Słowację oraz anektowaną i podległą III Rzeszy część czeską, tzw. Protektorat Czech i Moraw.

Po wojnie państwo, a raczej dwa wznowione zostały jako Czechosłowacja i przetrwało do końca roku 1992 (od roku 1960 pod nazwą Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej, a po „aksamitnej rewolucji” 1989 jako Czechosłowacka Republika Federalna).

Nowy rozdział narzucony został przez elity polityczne, wbrew woli sporej części ludności, ale uchwalony zgodnie z prawem. Od 1 stycznia 1993 r. Czechy i Słowacja stały się suwerenne. Oba należą do Unii Europejskiej (od r. 2004), a Czechy – także do NATO (od 1999).

Traktat Arktyczny - (Antarctic Treaty) został podpisany 1 grudnia 1959 roku przez 12 państw, których naukowcy byli aktywni w rejonie Antarktyki podczas Międzynarodowego Roku Geofizycznego (IGY) w latach 1957-58. Doświadczenia wyniesione z realizacji międzynarodowych programów naukowych wykazały możliwość prowadzenia na terenie Antarktydy zgodnej współpracy naukowej pomiędzy zespołami różnych narodów, pomimo istniejących licznych roszczeń terytorialnych do jej terytorium. Układ Antarktyczny został ratyfikowany 23 czerwca 1961 roku i od tego czasu ilość państw, które przyłączyły się do Układu wzrosła do 47, w tym 28 państw posiada prawo głosu (consultative status).

Najważniejszym osiągnięciem Układu Antarktycznego jest zaakceptowanie przez wszystkich sygnatariuszy następujących postulatów:

• „ Antarktyka powinna być wykorzystywana wyłącznie w celach pokojowych a jakakolwiek działalność o charakterze militarnym...powinna być zakazana” (Artykuł I).

"Swoboda badań naukowych i współpracy międzynarodowej w Antarktyce ...powinny być kontynuowane w przyszłości” (Artykuł II).

• W odniesieniu do roszczeń terytorialnych, status quo z roku 1959 zostaje utrzymany. „Dopóki Układ Antarktyczny posiada moc będzie tworzył jedyną podstawę prawną gwarantującą, że nie podjętą zostaną żadne działania potwierdzające, wspomagające lub zaprzeczające suwerenności terytorium Antarktydy.” (Artykuł IV).

• W celu zagwarantowania pokojowego statusu Antarktyki, „cały obszar Antarktyki, łącznie ze stacjami jak i instalacjami oraz sprzętem znajdującym się na nich..... powinien być w każdej chwili dostępny dla inspekcji” (Artykuł VII).

Sekretariat Układu Antarktycznego (ATS) jest stałą organizacją (z siedzibą w Buenos Aires) działającą d 2004 roku. Pod kierunkiem ATCM Sekretariat organizuje spotkania, gromadzi i rozpowszechnia materiały z tych spotkań, ułatwia wymianę informacji pomiędzy zainteresowanymi państwami oraz organizacjami działającymi w Antarktyce, popularyzuje wiadomości o Układzie Antarktycznym. (AT)

Pełny tekst Układu Anatarktycznego:

http://www.arctowski.pl/arctowski/biblioteka/pdf/ukad_antarktyczny.pdf